مرگ سالانه 800 هزار نفر در جهان دراثر«خودکشی»/نرخ پایین خودکشی در ایران نسبت به میانگین جهانی
تاریخ انتشار: ۱۴ شهریور ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۶۳۳۸۰۸
جامعه>آسیبها - ایسنا نوشت: براساس آمارهای جهانی سال 2012، سالانه حدود 800 هزار نفر در جهان در اثر خودکشی جان خود را از دست میدهند، تا جایی که خودکشی دهمین علت مرگ و میر در دنیا را به خود اختصاص داده است؛ هرچند احتمال خودکشی در میان مردان حدود 3 تا 4 برابر بیش تر از زنان است اما براساس آمارهای جهانی اقدام به خودکشی در میان جوانان و زنان شایعتر است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
روشهای خودکشی در کشورهای مختلف متفاوت است و اغلب با دسترسی های افراد به وسایلی که میتوان با آن دست به چنین اقدامی زد، ارتباط دارد.
19 شهریور ماه،برابر با 10 سپتامبر «روز جهانی مبارزه با خودکشی» در تقویم جهانی نامگذاری شده است؛ ایسنا به بهانه این روز به بررسی مختصر وضعیت «خودکشی در ایران و جهان» پرداخته که مشروح آن در پی میآید:
مرگ سالانه حدود 5000 نفر در ایران براثر خودکشی
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران در گفتوگو با ایسنا، با بیان آنکه «خودکشی» یک پدیده جهان شمول است گفت: ممکن است این پدیده جهان شمول در برخی از کشورها فراوانی بیشتری را به خود اختصاص دهد. این در حالیست که موضوع اقدام به خودکشی و خودکشی کامل با یکدیگر تفاوت دارند. زیرا اقدام به خودکشی منجر به فوت فرد نمیشود اما در خودکشی کامل شاهد مرگ فرد هستیم.
چلک ادامه داد: بر اساس آمار پزشکی قانونی، آمار خودکشی در ایران سالانه حدود 5000 نفر است؛ به طوریکه نرخ خودکشی در ایران معمولا پنج تا شش نفر به ازای هر 100 هزار نفر است.
وی در ادامه با تاکید بر آنکه در زمینه ثبت آمار خودکشی، نظام ثبتی دقیقی نداریم، گفت: آمارهایی که در خصوص خودکشی مطرح میشوند تنها آمار مراجعه کنندگان به مراکز درمانی پزشکی قانونی، اورژانس اجتماعی، ناجا و ... هستند اما به علت آنکه این آمارها تجمیع نمیشوند و هر نهاد آمار خاص خود را منتشر میکند و نظام ثبتی دقیقی در این حوزه نداریم، آمار مشخصی را در خصوص میزان خودکشی در کشور نمیتوان ارائه داد.
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران در ادامه با بیان آنکه در میان مراکز ارائه کننده آمار خودکشی در کشور، آمار پزشکی قانونی مستندتر از سایر مراکز است گفت: در مراکز درمانی نیز برخی مواقع موارد خودکشی ثبت نمیشود. به طوریکه برای مثال فرد پس از اقدام به خودکشی به جهت بهره مندی از خدمات بیمه علت مشکلات پزشکی خود را خودکشی اعلام نکرده و مسائلی دیگر را مطرح میکنند و یا به علت برچسب و قبحهای اجتماعی پس از اقدام به خودکشی به دلایل دیگری به مراکز درمانی مراجعه میکنند لذا نمیتوانیم آمار دقیقی را بدهیم.
نرخ خودکشی در ایران نسبت به میانگین جهانی کمتر است
چلک افزود: به طور کلی نرخ خودکشی در ایران نسبت به میانگین جهانی کمتر است؛ به طوریکه بر اساس آمار سال 2012 در ایران در مقابل هر 100 هزار نفر، 5 تا 5.2 نفر نرخ خودکشی می کنند، این در حالیست که این نرخ جهانی 11 تا 12 نفر است.
وی ادامه داد: بر اساس آمار سال 2012 سالیانه حدود 800 هزار نفر در دنیا خودکشی میکردند که در این میان کره شمالی، هند، لیتوانی، ترکمنستان، بلاروس، روسیه و حتی ژاپن و ... آمار بالایی از خودکشی را به خود اختصاص داده بودند.
وضعیت کشور بحرانی نیست
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران تاکید کرد: نمیتوانیم وضعیت خودکشی در ایران را بحران اعلام کنیم. هر چند در کشور اسلامی ایران با توجه به اینکه قتل نفس بر اساس دین و مذهب ما حرام است، پس، حتی یک مورد آن هم جایز نیست اما در استانهای ایلام، کرمانشاه، لرستان، خوزستان آمار خودکشی نگران کنندهتر از سایر نقاط کشور است.
چلک خاطرنشان کرد: به طور کلی عمده خودکشیها در کشور بیشتر جنبه «تهدیدی» داشته به همین دلیل استفاده از قرص و دارو و موادی از این قبیل رایجترین روش خودکشی در کشور است. در حالیکه روشهای خشنتری همچون حلق آویز کردن کمتر در ایران مورد استفاده قرار میگیرند.
میانگین سنی اقدام کنندگان به خودکشی در ایران
وی در خصوص میانگین سنی اقدام به خودکشی در کشور نیز گفت: در برخی از کشورهای دنیا اقدام به خودکشی و همچنین خودکشی دربزرگسالان بیش از سایر افراد صورت میگیرد. این در حالیست که در ایران میانگین سنی افرادی که اقدام به خودکشی و یا خودکشی کامل میکنند کمتر از 30 سال است. این در حالیست که نمیتوان مدعی شد که زنان بیشتر از مردان اقدام به خودکشی میکنند اما به طور کلی خودکشی در جامعه شهری بیش از جامعه روستایی است.
به گفته رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران معمولا در محیطهای شهری و در میان افراد مجرد، آمار خودکشی بیش از سایر افراد جامعه است.
چلک در خصوص علل خودکشی در کشور نیز گفت: خودکشی علتهای متعددی دارد و علل فردی، اقتصادی و حتی در برخی مواقع «اعتراض» میتواند علت خودکشی باشد. با این حال شکستهای عشقی و شغلی نیز از جمله دلایل خودکشی هستند. نرخ خودکشی در افراد مبتلا به افسردگی بیش از سایرین است. به طور کلی «دلایل فردی» از جمله علل قالب گرایش افراد به خودکشی است اما مسائل اقتصادی نیز میتواند تا حدی در این زمینه تاثیرگذار باشد.
وی در ادامه با بیان آنکه عدم نهادینه کردن باورهای دینی در افراد نیز در گرایش آنها به خودکشی بسیار تاثیرگذار است، گفت: به طور کلی خودکشی در افراد شهری، مجرد و لامذهب بیش از سایرین است.
راهاندازی خطوط تلفنی ویژه خودکشی در برخی کشورها
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران در خصوص باید و نبایدهای اطلاع رسانی در زمینه خودکشی نیز گفت: باید سیاست اطلاع رسانی مناسبی در زمینه خودکشی در کشور اتخاذ کنیم. همانطور که در سایر کشورهای دنیا نیز جزئیات خودکشیها را منتشر نکرده و بیشتر بر آموزشهای پیشگیری تاکید میکنند. این در حالیست که در ایران شبکههای مجازی از رسانههای رسمی پیشی گرفته و رسانههای رسمی نیز برای عقب نماندن از این غافله گاهی به انتشار جزئیات چنین اخباری میپردازند که رویکرد مناسبی نیست، زیرا رسانه باید علاوه بر انتشار چنین مواردی با رعایت عدم ورود به جزئیات، آموزشهای لازم جهت پیشگیری از این آسیبها را نیز منتشر کنند اما متاسفانه در ایران در این زمینه هیچ سیاست رسانهای وجود ندارد.
چلک در ادامه بر توسعه آموزشهای پیشگیرانه و تسهیل دسترسی افراد به خدمات در حوزه خودکشی تاکید کرد و گفت: اورژانس اجتماعی خدمات موثری را در زمینه پیشگیری از خودکشی و مداخله دراین موضوع میتواند ارائه کند. این در حالیست که در برخی از کشورهای دنیا خط تلفنی ویژهای برای موارد خودکشی پیش بینی شده است. در ایران نیز افراد با شماره گیری 123 (اورژانس اجتماعی) و در برخی موارد با شماره گیری 1480 میتواند از خدمات روانشناسی و مددکاری و همچنین مداخله در بحران بهره مند شود.
رتبه ایران در جهان
روشهای پیشگیری از خودکشی
حسین اسدبیگی، رییس اورژانس اجتماعی کشور نیز در گفتوگو با ایسنا، در خصوص میزان خودکشی در ایران اظهار کرد: گاهی به اشتباه رتبه ایران در زمینه خودکشی در مقایسه با سایر کشورهای جهان در رتبههای بالا قملداد میشود؛تاجاییکه برخی مدعی میشوند که ایران در رتبه دوم خودکشی در میان کشورهای جهان قرار دارد.
وی در ادامه در خصوص رتبه ایران در زمینه خودکشی بر اساس تحقیقات انجام شده گفت: ایران در میان سایر کشورهای جهان در زمینه خودکشی رتبه 108 را به خود اختصاص داده است.
رئیس اورژانس اجتماعی کشور گفت: در سال 94 تعداد 4029 نفر و در سال 95 تعداد 4405 نفر خودکشی منجر به فوت در ایران داشتند.
اسدبیگی در خصوص اقدامات اورژانس اجتماعی جهت جلوگیری از خودکشی نیز گفت: در اثر فعالیتهای اورژانس اجتماعی (123) از طریق خدمات سیار و همچنین مراکز مداخله در بحران در سال 94، 4400 نفر و در سال 95، 5250 نفر در حوزه خودکشی پذیرش و از مرگ آنها جلوگیری شده است.
درحالیکه چلک،رییس انجمن مددکاری اجتماعی ایران،استفاده از قرص و دارو و موادی از این قبیل را رایجترین روش خودکشی در کشور دانست و عنوان کرد که روشهای خشنتری همچون حلق آویز کردن کمتر در ایران مورد استفاده قرار میگیرند؛ اسدبیگی معتقد است: رایجترین روش خودکشی در ایران که منجر به خودکشی کامل و مرگ فرد میشود «حلق آویز کردن» است و پس از آن استفاده از سموم همچون قرص برنج و ... در رتبه دوم قرار میگیرند؛ این در حالیست که رایجترین روش اقدام به خودکشی که معمولا منجر به فوت افراد نمیشود نیز «مصرف قرص و دارو» است.
رئیس اورژانس اجتماعی کشور در ادامه با بیان آنکه رایجترین روش خودکشی در کشور چین از طریق مصرف سموم است نیز گفت: در ایران نیز در نواحی روستایی و کشاورزی افراد دسترسی بیشتری به سموم دارند تعداد موارد خودکشی از این طریق بیش از سایر نواحی کشور است به همین دلیل بهتر است در ایران این سموم به صورت رقیق شده در اختیار روستاییان قرار گیرد.
به گفته اسدبیگی، در کشورهایی همچون آمریکا که سلاح گرم در دسترس مردم است، بیشترین روش خودکشی استفاده از این سلاح به شمار میرود.
وی در ادامه تاکید کرد: بنابراین روش خودکشی به میزان دسترسی افراد با ابزار خودکشی ارتباط مستقیم دارد به همین دلیل یکی از روشهای پیشگیری از خودکشی آن است که این ابزار از دسترس مردم دور یا خارج شود به طور مثال بارها درخواست کردهایم که قرص برنج از عطاریها جمع آوری شود زیرا ضرر وجود این قرص بیشتر از سود آن است.
خودکشی از طریق «پرتاب از ارتفاع» بیشتر جنبه نمایشی دارد
رئیس اورژانس اجتماعی کشور در خصوص خودکشی از طریق پرش از ارتفاع نیز گفت: خودکشی از طریق «پرتاب از ارتفاع» به دلیل آنکه جنبه نمایشی بیشتری نسبت به سایر روشهای خودکشی دارد باعث میشود افراد گمان کنند که تعداد موارد خودکشی از این طریق زیاد است؛ این در حالیست که افرادی که در تنهایی دست به خودکشی میزنند توجه کمتری به خود جلب کرده و احتمال فوت آنها بیش از سایرین است و به همین ترتیب تعداد موارد خودکشی منجر به فوت از طریق روش پرتاب از ارتفاع نیز کمتر از سایر روشهای مرسوم خودکشی است.
اسدبیگی در ادامه خاطرنشان کرد: بیشترین روش خودکشی در موارد ارجاع شده به اورژانس اجتماعی (123) نیز همین روش پرتاب از ارتفاع است؛ زیرا به علت ایجاد جلب توجه گسترده در این روش افراد زودتر از آن مطلع شده و اروژانس اجتماعی را سریعتر در جریان قرار میدهند.
وی همچنین تاکید کرد: از تمامی هموطنان خود میخواهیم که چنانچه شاهد اقدام به خودکشی فردی بودند سریعا با شماره 123 تماس گرفته تا کارشناسان اورژانس اجتماعی در اسرع وقت خود را به محل رسانده و اقدامات مددکاری روانشناسی را برای این افراد جهت جلوگیری از خودکشی آنان به انجام برسانند.
رئیس اورژانس اجتماعی کشور در ادامه با اشاره به آنکه دهم سپتامبر برابر با نوزدهم شهریور ماه روز جهانی مبارزه با خودکشی است گفت: طی این روز و یک هفته پس از آن اورژانس اجتماعی در تمامی استانهای کشور برنامههای ویژهای را همچون برگزاری نشستهای تخصصی، کلاسهای آموزشی، آگاهی رسانی از طریق رسانهها، تولید و توزیع بروشور و ... را به انجام خواهد رساند.
اسدبیگی همچنین خاطرنشان کرد: طی این هفته کارشناسان و متخصصان اورژانس اجتماعی با افرادی که در ارتباط اولیه با افرادی هستند که در معرض خودکشی قرار داشته و یا اقدام به خودکشی میکنند همچون پزشکان، پرستاران، معلمان، نیروی انتظامی و ... جلساتی را به منظور تبادل اطلاعات و ارتقای سطح آگاهیها برگزار خواهند کرد.
هشدار نسبت به نحوه اطلاع رسانی و پخش فیلمهای «نهنگ آبی»
وی در ادامه با اشاره به آنکه چند روزی است که در فضای مجازی اخبار و فایلهایی در خصوص یک بازی کامپیوتری که در نهایت منجر به خودکشی فرد میشود دست به دست میشود گفت: چند روزی است که در فضای مجازی اخبار و کلیپهای مربوط به بازی کامپیوتری که در نهایت منجر به آن میشود که فرد خود را از ارتفاع به پایین پرتاب و خودکشی میکند منتشر میشود که در ظاهر بیننده را در مورد این بازی هشدار میدهند و بر مراقبت از نوجوانان در مقابل این بازی تاکید میکند. این در حالیست که معتقدم این روشها یکی از روشهای تبلیغ غیر مستقیم است که باعث مشارکت بیشتر نوجوانان در چنین بازیهایی خواهد شد.
رئیس اورژانس اجتماعی کشور تصریح کرد: تا کنون هیچ گونه خودکشی به علت شرکت در این بازی به اورژانس اجتماعی گزارش نشده است، این در حالیست که از افراد میخواهیم اخبار مربوط به این بازی را در فضای مجازی منتشر نکنند زیرا انتشار اخبار و فایلهای مربوط به این بازی باعث میشود که ذهن کنجکاو نوجوانان به سمت آن رفته و به نوعی تبلیغ غیر مستقیم برای این محصول ایجاد شود. حتی ممکن است تهیهکنندگان این بازی به صورت تعمدی به منظور افزایش مشتریان خود این گونه مطالب را در فضای مجازی منتشر کنند، همانطور که در خصوص مواد مخدر و محرک و جدید نیز میبینیم که یک مرتبه موجی در خصوص یک ماده مخدر جدید در فضای مجازی به راه افتاده و ضمن توصیف آن ماده، مضرات آن نیز به افراد گوشزد میشود، غافل از آنکه هدف از دست به دست کردن اطلاعات و اخبار این مواد تبلیغ غیر مستقیمی است در جهت افزایش گرایش جوانان به مصرف ماده مذکور؛ به این ترتیب باید از این روش تبلیغاتی در فضای مجازی جلوگیری شود.
42238
کلید واژهها : آسیب اجتماعی - خودکشی - مرگ -منبع: خبرآنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۶۳۳۸۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرا فلسطین طی ۷ ماه جنگ همواره اصلیترین موضوع جهانی بوده است؟
جنگ طوفان الاقصی ۷ ماه قبل آغاز شد، اما از آن زمان تاکنون مساله نخست جهان بوده است. هیچ اتفاقی باعث نشده تا تمرکز جهانی از سرزمینهای اشغالی خارج شود. این تمرکز به شکل دوسویه از سمت ملتها و دولتها بوده است؛ درحالیکه طی جنگ اوکراین این دولتها بودند که بر جنگ تمرکز داشتند.
آنچه باعث شده جنگ غزه از نظر اهمیت در صدر موضوعات جهانی قرار گیرد، تاثیرگذاری آن بر اصلیترین مولفههای زیست بشر است. به لحاظ موضوعی دو کلان مساله امنیت و اقتصاد که با امکان زندگی و رفاه درهم تنیدهاند، دارای اهمیت بوده و هر پدیدهای که بتواند بیشتر بر روی آنها اثربگذارد در اولویت قرار میگیرد.
جنگ غزه طی ۷ ماه گذشته بیش از هر رویداد دیگری این دو مولفه را تحت تاثیر قرار داده است. گرچه برخی پدیدهها در ابتدا تاثیراتی سهمگین دارند ولی اغلب به مرور از اهمیت آنها کاسته میشود، اما جنگ غزه هرچه به پیش رفته امواج سهمگینتری را روانه موضوعات کلان جهانی کرده است. اگر در ابتدا طوفان الاقصی احتمال گسترش جنگ به منطقه وجود داشت هرچه زمان به پیش رفت این احتمال نیز افزایش یافت.
امنیت و اقتصاد جهان به جنگ غزه پیوند خوردهاند. دلیل این پیوند ضمن آنکه به موقعیت جغرافیایی فلسطین مرتبط است بیشتر از آن به طرفهای درگیر ارتباط دارد. محور مقاومت پس از اقدام غرب و رژیم در ایجاد ناامنی و تحریم اقتصادی در جغرافیای منطقه، تلاش کرده مشکلات مشابهی را به آنها تحمیل کنند. پس از ۷ اکتبر که غزه زیر آتش و تحت محاصره قرار گرفت گروههای مقاومت لبنانی و عراقی جنگ را به تلآویو تحمیل کردند. مقاومت لبنان مرزهای شمالی را به آتش کشید و مقاومت عراق زیرساختها را هدف خود قرار داد. ایران و یمن نیز محاصره اقتصادی علیه رژیم را کلید زدند.
این ناامنی و تهدید اقتصادی، اما تنها علیه رژیم اعمال نمیشد بلکه در دورنما و مجاورت خود حامیان صهیونیسم را نیز دربرمیگرفت. گروههای مقاومت عراقی حملات به پایگاههای آمریکا را آغاز کردند و از سوی دیگر در شاخه اقتصادی اقدام یمن در دریای سرخ به چالش کشیدن رهبری غرب در تسلط بر تجارت جهانی تلقی میشد. یمن اعلام کرده بود تنها کشتیهایی را که راهی فلسطین اشغالی هستند هدف قرار میدهد. از این رو غرب به شکل مستقیم و در سطحی عظیم زیانی مالی را متحمل نمیشد، اما به شکل غیرمستقیم خارج شدن تسلط امنیت تجارت دریایی از دستش میتوانست خسارتی جبرانناپذیر باشد.
تحولات نشان میدهد امنیت و اقتصاد جهان بیشتر از هر پدیده دیگری به جنگ فلسطین گره خوردهاند. تا این جنگ ادامه داشته باشد تلاطم در شاخههای مختلف این دو موضوع جریان خواهد داشت.
امنیت
امنیت زیربنای زندگی است. بدون امنیت افراد زنده نمیمانند و یا فاقد آزادی هستند. بدون امنیت زندگی با هراس است و نمیتوان به فکر پیشرفت بود. بدون امنیت همه چیز در ابهام و در معرض تردید است و از این رو انجام اقدامات بزرگ و زمانبر که میتواند گشایشهای بزرگی داشته باشد، بیهودهاند. جنگ غزه امنیت را از جهات مختلفی در معرض التهاب قرار داده است.
۱. حملات گروههای مقاومت به پایگاههای آمریکا در عراق و سوریه بزرگترین قدرت نظامی جهان را به چالش کشید. این حمله اقدامی علیه یکی از بزرگترین و گستردهترین ساختارهای جهانی بود که پایگاههایش سراسر کره خاکی را دربرگرفتهاند. اگر آمریکا قصد پاسخ به آن را داشت، با افزایش زد و خوردها، تعداد کشتههای این کشور بالا رفته و واشنگتن مجبور میشد در جنگی حضور یابد که با نبرد در افغانستان و عراق قابل مقایسه نبود.
۲. آمریکا هرچند وارد جنگی بزرگ در منطقه نشده، اما ناگزیر از واکنش نظامی در عراق، سوریه و یمن شده است. در یمن انگلیس نیز آمریکا را همراهی میکند. این اقدامات ضمن افزایش ریسک ناامنی به رشد هزینههای نظامی دامن میزند. در برههای از جنگ مقامات نظامی آمریکایی اعتراف کردند هرهفته جنگ در دریای سرخ صدها میلیون دلار هزینه دارد.
۳. آمریکا به دلیل احتمال گسترش جنگ و همچنین برای زد و خوردهای محدود مجبور شده سطح قوای نظامی خود در غرب آسیا را افزایش دهد که این مساله از طریق کاستن از سطح نیروهای آمریکایی از دیگر مناطق جهان تامین شده است. کاهش ظرفیتهای آمریکا در این مناطقی برای واشنگتن شامل بروز ناامنیهایی است.
۴. به عنوان نمونه توجه آمریکا به غرب آسیا در پی جنگ طوفان الاقصی باعث تضعیف قوای غرب در جنگ اوکراین در برابر روسیه شد که پیامد آن دست برتر مسکو در جنگ است. این کوتاهی تا جایی موثر بوده که برخی معتقدند حتی با وجود تصویب بودجه ۶۱ میلیارد دلاری برای اوکراین، تسلیحات لازم زمانی به دست این کشور خواهد رسید که در قسمتی از جنگ کار از کار گذشته است.
۵. فعال شدن گروههای ضدصهیونیستی در غرب باعث هراس حکومتهای غربی شده است. طی دو هفته اخیر آمریکا شاهد خیزش نهاد دانشگاه و اروپا نیز شاهد تظاهرات مسلمانان در حمایت از مردم فلسطین بوده است.
۶. رژیم به عنوان بزرگترین دارایی استراتژیک آمریکا در منطقه در معرض تهدیدی جدی است. بر اساس محاسبات غرب تضعیف این دارایی استراتژیک میتواند امنیت این مجموعه را بکاهد.
۷. درگیریها در غرب آسیا میتواند به تشدید بحران مهاجرت به قاره اروپا منجر شود. این مساله به زعم مقامات اروپایی میتواند به افزایش جرم و جنایت و همچنین تهدیدات فرهنگی منجر شود.
اقتصادی
شاید باور آن سخت باشد که اقتصاد جهان به خاطر جنگ در ۳۶۰ کیلومتر مربع در غزه بیشتر از جنگ در ۶۰۰ هزار کیلومتر مربع در اوکراین دچار خطر شده باشد. اوکراین ۱۷۰۰ برابر بزرگتر از غزه است، اما ابعاد این جنگ فراتر از جنگ اوکراین، اقتصاد را گره زده است.
۱. رژیم به عنوان محل سرمایهگذاریهای غرب در منطقه دچار بحران شده است. تنها در یک نمونه ساخت یک کارخانه ۲۵ میلیارد دلاری شرکت اینتل که پیشرفتهترین شرکت آمریکایی در تولید ریزتراشههاست، با مشکل مواجه شده است.
۲. تجارت دریایی از مسیر دریایی سرخ به دلیل جلوگیری یمنیها از عبور و مرور کشتیهای تجاری رژیم دچار مشکل شده است. این اقدام تهدیدی برای آینده است. این تهدید نشان میدهد در صورت تشدید بحران انسانی در فلسطین، دیگران نیز که در این بحران دست دارند مجازات خواهند شد. این تهدید یک تهدید غیرمستقیم در خصوص مدیترانه هم به شمار میرود تا طرفهای حامی تلآویو بدانند از آزادی عمل برای کشتار مردم فلسطین برخوردار نیستند.
۳. در صورت وقوع درگیریهای شدیدتر جریان انرژی از منطقه به بازارهای جهانی دچار اخلال میشود. این اختلال تنها شامل کشتیهای حامل سوخت و خطوط انتقال نیست، بلکه منابع تولید را نیز دربرمیگیرد. عمق این اختلال تا جایی امکان پیشروی دارد که حتی پس از تخریب اجازه بازسازی فوری نیز به دارندگان داده نشود.
جنگ رژیم با چه کسانی؟جنگ در غزه ابعاد مختلفی را در کلان مسائل امنیت و اقتصاد تحت تاثیر قرار داده و درگیری بزرگی را برانگیخته که در آن مجموعههای بزرگی حضور دارند. بسیاری از این مجموعههای سیاسی و انسانی پیش از این نیز در قضیه فلسطین حضور داشتهاند، اما با توجه با ابعاد بزرگتر جنگ کنونی، بیشتر از گذشته درگیر آن شدهاند. رژیم به دلیل جنایتهایش نیازمند هرگونه کمکی از تمام متحدانش شده و در مقابل دشمنیهای چندبعدی و چندوجهی را با خود برانگیخته است. در میان گروههایی که به دشمنی رژیم برخاستهاند، همپوشانیهایی وجود دارد که پیچیدگی و درهمتنیدگی دشمنی با تلآویو را نشان میدهد.
۱. مسلمانان با ۲ میلیارد جمعیت یکچهارم جمعیت جهان را تشکیل میدهند. آنها در سراسر جهان پراکنده شده و به شکل دولتی و یا فرودولتی دارای قدرت هستند. از میان تقریبا ۲۰۰ کشور حاضر در جهان، ۴۹ کشور دارای اکثریت مسلمان هستند. رژیم به شکل ریشهدارتری نسبت به گذشته با مسلمانان سرشاخ شده است.
۲. عربها در سراسر جهان و جهان اسلام پراکنده شدهاند، اما در قالب اتحادیه عرب ۲۲ کشور با ۴۰۰ میلیون جمعیت حضور دارند. عربها هرچند ذیل جهان اسلام دسته بندی میشوند، اما تحولات خاص خود را دارند. به دلیل عرب بودن زبان ساکنان فلسطین جهان عرب توجه بالا و مضاعفی به قضیه فلسطین دارد.
۳. تمدن ایرانی با محوریت کشور ایران و سرزمینهای مجاور، با جهان اسلام همپوشانی دارد. این تمدن و به ویژه کشور ایران بنابه دلایل امنیتی رژیم را دشمن خود میدانند. پس از وقوع انقلاب اسلامی دلایل سازهانگارانه نیز به درک از تهدید از رژیم افزوده شدهاند.
۴. یهودیان ضدصهیونیسم دیگر دشمنان رژیم هستند که در قضایای اخیر فعال شدهاند. بخشی از یهودیان تشکیل کشور یهودی را برخلاف تعالیم این دین میدانند. تعداد دیگری از یهودیان سکولار نیز تاسیس دولت یهودی بر روی سرزمین دیگر ملتها را ناپسند میشمارند.
۵. یهودیان و صهیونیستهای لیبرال غربنشین جنایتهای رژیم را بر ضد منافع خود تلقی کردهاند. از نگاه این گروه اقدامات رژیم با آسیب به وجهه جهانی یهودیان باعث رشد و تقویت مجدد یهودیستیزی در جهان خواهد شد.
تفاوتها با جنگ اوکراینابعاد بزرگتر جنگ غزه نسبت به جنگ اوکراین در این بخش بررسی شدهاند:
۱. در جنگ اوکراین، روسیه به طور مستقیم در برابر غرب قرار گرفته است. با اینحال در جنگ کنونی جهان اسلام به همراه آزادیخواهان دربرابر دولتهای غربی قرار گرفتهاند که صفآرایی بزرگتری را به لحاظ جمعیتی و گسترده استقرار نشان میدهد. هرچند استقرار روسیه در برابر غرب شکلی نظامی دارد، اما استقرار مدافعان قضیه فلسطین در حوزه فرهنگی و اجتماعی به شدت سنگین است.
۲. جنگ اوکراین تنها به این کشور محدود است. به شکل دقیقتر جبهه نبرد و درگیری تنها در جنوب اوکراین جریان دارد. نوع جنگ نیز مسلحانه است. در جنگ غزه، اما جغرافیای جنگ و زد و خوردها فراتر از غزه است، به گونهای که از یمن، عراق، سوریه و تا خیابانهای غرب عرصه زد و خورد هستند.
۳. به لحاظ اخلاقی در جنگ اوکراین، این روسیه است که دچار مشکل شده است. در جنگ غزه، اما غلبه حیثیتی با جبهه فلسطین است و صهیونیستها به همراه غرب شکست خوردهاند.
۴. تاکنون اوکراین علیرغم تبلیغات گسترده جنگ موفق نشده به شکل اجتماعی حمایت کشورهای جهان را به خود جلب کند. حمایتها بیشتر دولتی بوده و یا تبلیغات رسانهای باعث شده مردم در نظرسنجیها و نه در کف خیابان از روسیه انتقاد کنند. با این وجود قضیه فلسطین باعث ایجاد «بسیج اجتماعی» در جهان شده است. باید توجه داشت حمایتها از اوکراین بیشتر در جهان غرب بوده، اما حمایت از فلسطین گستره جهان را دربرمیگیرد.
۵. جنگ اوکراین شرق اروپا را تحت تاثیر قرار داده و حتی در صورت گسترش جنگ، ایستگاه اول توسعه که بالتیک است همچنان در شرق اروپا قرار دارد. این جنگ به لحاظ دریایی دریای سیاه را تحت تاثیر قرار داده و در صورت گسترش جنگ دریای بالتیک به درگیریها اضافه خواهد شد تا دو دریا ملتهب شوند. دریای سیاه و بالتیک به شکل مستقیم برای کشورهای ساحلی آن دارای اهمیت بزرگی است.
در جنگ غزه به شکل مستقیم دو منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا تحت تاثیر قرار گرفتهاند و در عرصه دریاها خلیج فارس، اقیانوس هند و دریای سرخ شاهد زد و خورد بودهاند. این جنگ همچنین احتمال دارد به دریای مدیترانه کشیده شود که اقتصاد تمام اروپا به آن وابسته است. خلیج فارس، اقیانوس هند و دریای سرخ که با شدت و ضعف درگیریها در آنها ادامه دارد برای تمام جهان حائز اهمیت هستند.
این بررسی نشان میدهد به لحاظ منطقهای، دریاها و اهمیت دریاها جنگ غزه دارای برجستگی نسبت به جنگ اوکراین است.
منبع: روزنامه فرهیختگان
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردی